YATIRIMCI PSİKOLOJİSİ

-

Sermaye piyasalarında getiri elde etmek için bir takım riskler almak gerekirken; bireyin yatırım kararı sürecinde her ne kadar temel ve teknik analiz konularında kendisini geliştirmiş de olsa, psikoloji kimi zaman sağlıklı kararların önüne geçebilir. Yatırımcı risk yönetimini gerçekleştirirken, mutlaka disiplinle elde ettiği getiriyi realize etmeli veya zararda ise zarar kes seviyesi belirleyerek zararı minimize etme yönünde karar almalıdır.

Forex yatırımlarında kaldıraç imkanı yatırımcının getirisini yükseltme fırsatı sunarken, psikoloji ve hırsın hedeflerin önüne geçmesi durumunda kazanılmış getiri de kaybedilebilir. Pozisyon alırken, birikimin belirli bir kısmı ile önceden karar verilmiş fiyat hedeflerinde realize edilme şartı ile başarı şansı daha da artırılabilir.

Kaybetme Korkusu

Korku, başarılı işlem açmanın karşısındaki engellerin en büyüklerinden biridir. Bu yüzden, korkularınızı anlamak ve kontrol altında tutmak oldukça önemlidir. Korkularınızın, yatırım stratejinizi yönlendirmesini nasıl engellersiniz? Çözüm, bir yatırımplanı oluşturmaktan geçiyor. "Planlamadaki başarısızlık, başarısızlığı planlamaktır", bu atasözünü dikkate aldığımızda Forex piyasalarında kar elde etmek için daima bir plana sahip olmanız gerektiğini unutmamalısınız. Kar hedefleriniz, giriş ve çıkış fiyat seviyeleriniz ve kullanmak istediğiniz stratejiler planınızın içerisinde yer almalıdır. Eğer bu planlamayı gerçekleştirecek bilgiye sahip olmadığınızı düşünüyorsanız işlem yapmaya başlamadan önce, aldığınız eğitimi yoğunlaştırabilir ve bir süreliğine demo hesapta işlem yaparak tecrübe kazanabilirsiniz.

Kaybetme korkusunun üstesinden nasıl gelinir?

Bir piyasa oyuncusunun başarıya ulaşması için korkularının üstesinden gelmeyi ve hatalarından ders alarak kendine duyduğu güveni arttırması gerekir. Uzun vadede başarıya ulaşmak için, kaybedeceğinizden daha çok kazanmanızı sağlayacak kadar yetenekli olduğunuza inanmalısınız. Dahası, piyasadaki durum ne olursa olsun, oluşturduğunuz plana sadık kalmalısınız. Böylece, üstüste çeşitli kayıplar yaşamış olsanız bile yeni işlemler açarken daha rahat olacak ve uzun vadede zafere erişeceksiniz.

Açgözlülük

Birçok piyasa oyuncusu, bir işlemi uzun süre kapamamanın ve bunun sonucunda elde ettikleri karın erimesini izlemenin ne demek olduğunu iyi bilir. Bu durumun en büyük suçlusu, oyuncunun açgözlülüğüdür. Açgözlülük, düşünme ve iş yapma biçiminizi değiştirir ve özellikle Forex gibi bir piyasada sizi hata yapmaya yönlendirir.

Forex piyasasına yeni giren birçok yatırımcı, başlangıç sermayesini birkaç gün içinde 100 ya da 1000 katına çıkarmayı düşlemektedir. Buna bir de kullanılabilecek en yüksek kaldıracı eklediğinizde yıkım kaçınılmaz olacaktır. Forex piyasasında başarılı olmanın kararlılık, disiplin ve sıkı çalışmadan geçtiğini unutmamalısınız.

Fakat, açgözlü oyuncular piyasanın herhangi bir kurala dayalı olmadığını düşünür ve ciddi bir analiz yapmadan piyasaya balıklama dalarlar. Sonucu merak eden var mı?Tabii ki yatırdıkları bütün sermaye kaybolacaktır.

Açgözlülüğümü nasıl durdururum?

Piyasalara yapacağınız yatırımlar akla yatkın analizlere dayalı olmalıdır.

Forex piyasalarına yaptığınız yatırım asla kumar olarak algılanmamalıdır, bu yüzden Forex'e kumar olarak yaklaşılmaması gerekir.

Piyasalarda birçok fırsat olduğunu fakat, bu fırsatları açgözlülük gibi duygularınızı kontrol altına alabildiğiniz sürece değerlendirebileceğinizi unutmayın.

Bir fırsat yakaladığınızı düşündüğünüzde her şeyinizi ortaya koymalı mısınız? HAYIR, fırsatları değerlendirirken bile risk yönetimini düşünmeniz gereklidir.

Hesabınızdaki miktarın hepsini asla tek bir işlem için kullanmayın - deneyimsiz yatırımcıların düştüğü en büyük hatalardan biri budur ve bu durum, açgözlülüğün sizi kontrol ettiği anlamına gelmektedir.

Piyasaların sizin düşündüğünüzün aksi yönünde hareket edebileceğini asla unutmayın.

Piyasanın size ayak uydurması gerektiğinin değil sizin piyasaya ayak uydurmanız gerektiğinin farkında olun.

Pozisyon Yönetimi

Forex işlemlerinde pozisyon yönetimi, işlemlerinizi nasıl gerçekleştirdiğinizi ve yaptığınız her işleme ne kadar bütçe ayırdığınızı sistematik olarak belirlemeniz gerektiği anlamına gelir. Bir yatırımcı olarak başarıya ulaşmanız için pozisyon yönetimini kavramış olmanız çok önemlidir. Piyasaları kontrol altında tutamayabilirsiniz fakat işlem başına aldığınız risk oranını ve bu riskleri ne şekilde alacağınızı siz belirlersiniz.

Para yönetim stratejiniz, aşağıdaki iki soruya cevap vermelidir:

Bir işlemde riske edebileceğim azami miktar nedir?

İşlemlerimi hangi miktar aralığında gerçekleştirmeliyim?

Pozisyon yönetimi çözümleri

Bir yatırımcı olarak ilk yapmanız gereken şey sahip olduğunuz sermayeyi korumayı sağlamaktır. Eğer büyük kazançIar sağlayacak kadar uzun süre boyunca pazarda kalabilirseniz, bu kazanç kaybettiğiniz miktarı karşılayacak ve üzerine bir miktar dakar bırakacaktır.

Bunu gerçekleştirmek için iyi bir para yönetimi stratejisine sahip olmalısınız. Usta yatırımcıların birçoğu, tek bir işlemde sermayelerinin en fazla %2'sini riske ederler. Örneklendirmek gerekirse, hesabınızda $10,000 olduğunu farz edersek tek bir işlemde riske edeceğiniz azami miktar $200 olmalıdır.

Risk yönetimi

Piyasanın kontrol edilemiyor olduğu bilinen bir gerçek. Fakat açtığınız işlemler üzerinde kontrol sahibi olabilmek size bağlı, bunun yolu ise düzgün bir para yönetim istratejisine sahip olmaktır.

Para yönetimi stratejisi, risk seviyesini sizin için kaldırılabilir bir seviyede tutmanızı sağlayan kural ve ilkelerden ibarettir.

Etkili bir para yönetimi stratejisinin öncelikle sorup sonrasında cevaplandırdığı üç soru aşağıda yer almaktadır:

Risk-kazanç oranı ne olmalıdır?

İşlem başına alabileceğim ideal risk oranı nedir?

Forex piyasalarına yatırarak riske edebileceğim miktar nedir?

Bu sorular size oldukça basit gelebilir fakat başarıya giden yol bu sorulara doğru cevap vermekten geçer. Doğru bir para yönetim stratejisi ile, açtığınız işlemlerin yarısından fazlası zarar etse bile artıda olmanız mümkündür.

Risk yönetimi çözümleri

Risk-kazanç oranı yatırımcılara, yaptıkları işlemlerin içerdiği risk hakkında bilgi sağlar. Bu oran hesaplanırken, yapılan yatırımın başarılı olması durumunda edilecek kazanç oranı ve riske edilen yatırım miktarı gözetilir. Risk-kazanç oranı nasıl hesaplanır?

Basit:

"Stop Loss" sizin risk miktarınız, "Take Profit" ise potansiyel kazancınızdır. Diyelim kistop loss seviyesini $100 olarak, take profit seviyesini ise $200 olarak belirlediniz; bu durumda 100/200=1/2 sizin risk kazanç oranınız olacaktır. Risk-kazanç oranınız arttıkça zaman içerisinde gerçekleştirdiğiniz kayıplarla başa çıkmanız kolaylaşacaktır. Yeni başlayanlar için önerilen risk-kazanç oranı 1/3 civarındadır. 1/2 ve üzerindeki risk-kazanç oranlı işlemler oldukça yüksek riske sahiptir ve böyle işlemler açmaktan kaçınılmalıdır.